De Spaghetticode
Sander Rietveld en André Nelis - Zembla
Loepnominatie
De jury van de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ) heeft de nominaties voor De Loep 2016 bekendgemaakt. De documentaire ‘De Spaghetticode’ is geselecteerd in de categorie Audiovisueel.
Het onderwerp
Sander Rietveld en André Nelis maakten de documentaire ‘De Spaghetticode’ voor het VARA-programma Zembla. De uitzending gaat over wantoestanden bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Het softwarebedrijf Capgemini heeft van de SVB de opdracht gekregen het ICT-systeem dat de uitbetaling van de kinderbijslag en AOW regelt, te moderniseren. Capgemini besloot dit systeem te laten bouwen in India.
De makers ontvingen een memo van een SVB-werknemer, waarin de problemen rondom de bouw van het nieuwe systeem werden belicht. Er zou een angstcultuur heersen, er was sprake van machtsmisbruik, het systeem zou nooit gaan werken en er werd heel veel geld verspild.
De spaghetticode
De broncode van het nieuwe systeem was volgens experts gemaakt door een beginneling. Het was een ware ‘spaghetticode’, waar je niets mee kunt.
De meest schokkende ontdekkingen
‘Ik vond zelf gewoon het meest schokkend dat er letterlijk honderd miljoen euro aan overheidsgeld in zo’n systeem wordt gepompt en het werkt gewoon niet. Gedurende dat proces komen al die mensen die erbij betrokken zijn tot de conclusie: dit gaat ook nooit werken. Die trekken aan de bel, maar er wordt gewoon niet naar geluisterd. Dan zijn er dus belangen op de achtergrond, die blijkbaar vinden dat het project door moet gaan.’
André Nelis
‘Het vreemde was dat wij ontdekten dat de manager die was ingehuurd door de SVB om het hele project te trekken, dat die werd betaald door Capgemini, het bedrijf dat het systeem moest bouwen. Hij moest hen controleren, maar hij werd er ook door betaald. Dat is een natuurlijk hele vreemde gang van zaken en ook vragen om problemen.’
Sander Rietveld
De impact
De Zembla-uitzending heeft behoorlijk wat impact gehad. Binnen de ICT-wereld was wat aan het licht kwam in de documentaire groot nieuws, maar ook in de politiek, bij de SVB zelf en in de media. Er is onder andere veel discussie ontstaan over de vraag of we onze systemen wel moeten laten bouwen in landen als India.
Uitreiking Loep 2016
Op 18 november 2016 wordt De Loep uitgereikt tijdens de jaarlijkse VVOJ-conferentie, dit jaar in Leuven. Dan wordt bekendgemaakt of de ‘De Spaghetticode’ De Loep 2016 wint in de categorie Audiovisueel.
